کافه دادبان / مشاوره حقوقی ویژه مخاطبين پایگاه خبرى تحليلى ناى ذى نيوز / اگر یک‌بار محکوم شده‌اید، آیا تا آخر عمر سوءپیشینه دارید؟

این پرسش دغدغه بسیاری از افرادی است که پرونده‌های قدیمی دارند و همچنان نگران آثار حقوقی آن هستند.

واقعیت حقوقی:
نه هر محکومیتی سوءپیشینه محسوب می‌شود و نه هر سوءپیشینه‌ای دائمی است.

بر اساس قانون، تنها برخی از محکومیت‌ها موجب ایجاد سوءپیشینهٔ مؤثر می‌شوند؛ به این معنا که فرد را برای مدت مشخصی از بعضی حقوق اجتماعی محروم می‌کنند.

 بسیاری از احکام از جمله حبس‌های کوتاه‌مدت، جزای نقدی و پرونده‌هایی که به برائت ختم شده‌اند، اصولاً سوءپیشینهٔ مؤثر ایجاد نمی‌کنند.

مدت محرومیت از حقوق اجتماعی (مطابق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی):

اعدام یا حبس‌های سنگین (در صورت توقف اجرای حکم): ۷ سال

قطع عضو یا قصاص با دیه بیش از نصف دیه کامل: ۳ سال

حبس کمتر از ۲ سال: بدون محرومیت از حقوق اجتماعی

شلاق حدی یا دیه کمتر از نصف دیه کامل: ۲ سال

مثال کاربری:
فردی که به دلیل شرب خمر محکوم شده است، طبق قانون به مدت دو سال از حقوق اجتماعی محروم می‌شود و پس از پایان این مدت، می‌تواند گواهی عدم سوءپیشینه دریافت کند.

با انقضای مدت محرومیت‌های مقرر در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، صدور گواهی عدم سوءپیشینه بلامانع است.

هشدار مهم:
مطابق ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی، برخی محکومیت‌ها ممکن است موجب محرومیت دائمی از پاره‌ای حقوق اجتماعی خاص، از جمله تصدی مناصب عالی و انتخاباتی، گردد.

ازاین‌رو، بررسی دقیق نوع محکومیت و آثار قانونی آن پیش از هر اقدام ضروری است.

نکته پایانی:
سوءپیشینه الزاماً محدودیتی همیشگی نیست و در بسیاری از موارد، با پایان مدت قانونی، آثار آن به‌طور کامل از میان می‌رود.